Fundusz alimentacyjny

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2022 r. poz. 1205 ze zm.).

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2015 poz. 2229 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2011 w sprawie wzoru kwestionariusza wywiadu alimentacyjnego oraz wzoru oświadczenia majątkowego dłużnika alimentacyjnego (Dz.U. z 2011 nr 73, poz. 395).

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.

Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.

Bezskuteczność egzekucji oznacza egzekucję, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych; za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu:
a) braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
b) braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.

Prawo do świadczenia z FA przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł.  W przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza kwotę  900 zł, o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej w okresie świadczeniowym, na który jest ustalane prawo do tego świadczenia, świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.  W przypadku gdy wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej jest niższa niż 100 zł, świadczenie to nie przysługuje.

Świadczenia z FA przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.
Świadczenia z FA przyznawane są na tzw. okresy świadczeniowe, trwające 12 miesięcy od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego.

Wnioski o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego osoby zainteresowane mogą składać już od 1 sierpnia. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za październik następuje do dnia 31 października. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za październik następuje do dnia 30 listopada.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują jeżeli osoba uprawniona:
a) została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
b) zawarła związek małżeński.
W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego Strony są obowiązane do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia.
 

Wykaz niezbędnych dokumentów do funduszu alimentacyjnego
1. zaświadczenie od komornika stwierdzające bezskuteczność egzekucji za poprzednie 2 miesiące,
2. zaświadczenie od komornika o wysokości wyegzekwowanych alimentów za rok 2021
3. oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu w roku 2021 jeżeli osoby te rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
4. oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu w roku 2021 o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
5. w przypadku ubiegania się o fundusz alimentacyjny po raz pierwszy – prawomocne wyroki sądowe dot. rozwodu, separacji, alimentów, orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka, wyroki sądowe o podwyższenie lub obniżenie alimentów,
6. w przypadku płacenia alimentów na rzecz osób  spoza rodziny – wyrok sądowy oraz potwierdzenie wpłat w 2021 r.
7. zaświadczenie o uczęszczaniu dziecka w wieku powyżej 18 lat do szkoły lub szkoły wyższej,
8. w przypadku gdy w składzie rodziny jest dziecko niepełnosprawne – orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności,
9. nr rachunku bankowego,
10. utratę źródła dochodu dokumentuje się:
- dokumentem określającym datę utraty dochodu (świadectwo pracy, decyzje z ZUS, PUP, zaświadczenie o wyrejestrowaniu działalności z ewidencji działalności gospodarczej, pit-y za 2021 r., pit–11, pit–40, pit-8)
11. uzyskanie dochodu dokumentuje się:
• w przypadku uzyskania dochodu których okres obowiązywania przypada na 2021 r:
- umowy o pracę, zlecenia, o dzieło, decyzje z ZUS, decyzje z PUP, zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, pit-y za 2018 r. ( pit–11, pit–40, pit-8)
• w przypadku uzyskania dochodu po roku 2021:
- umowy o pracę, zlecenia, o dzieło, decyzje z ZUS, decyzje z PUP, zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,
- zaświadczenie pracodawcy określające wysokość dochodu netto uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód ten został osiągnięty.